De Heilige Geest is meer dan een kracht die van God uitgaat. Hij is een persoon en Hij is (één van de openbaringsvormen van) God. In de Bijbel worden verschillende namen gebruikt om de Heilige Geest aan te duiden.
Elk van die namen vertelt iets over de persoon of het werk van de Heilige Geest. Ik noem er een tiental.
Deze naam (1 Tessalonicenzen 5:19) vertelt ons, dat de Heilige Geest behoort tot de wereld van de onzienlijke dingen. Hij is een persoonlijkheid zonder zichtbare vorm. De Bijbelse woorden voor Geest ('ruach' in het Oude, 'pneuma' in het Nieuwe Testament – wijzen daar ook op. Afhankelijk van de context kunnen die ook vertaald worden als 'wind' of 'adem'.
De Heilige Geest behoort wel tot de wereld van geestelijke wezens, maar is boven hen verheven, omdat Hij 'God' is. De Geest van God heeft deel aan het scheppingswerk (Genesis 1:2) en is almachtig, alomtegenwoordig en alwetend.
Heiligheid is één van de fundamentele eigenschappen van God, in wie geen kwaad gevonden wordt. De Heilige Geest en zonde zijn twee tegengestelde krachten in onze levens (Galaten 5:17). Daarom worden we opgeroepen om leugen, woede en diefstal af te leggen, omdat we de Heilige Geest daarmee bedroeven (Efeziërs 4:25-30) en zijn werk belemmeren.
De Heilige Geest is na de hemelvaart door Christus gezonden om het werk van de verlossing op aarde voort te zetten (Johannes 16:7). Zoals Hij als Geest van God bij de schepping betrokken was om leven voort te brengen, is Hij als Geest van Christus betrokken bij de herschepping om door de wedergeboorte nieuw leven voor te brengen.
Deze naam (Hebreeën 9:14) wijst erop, dat de Heilige Geest zonder begin en zonder einde is. Als de bron van alle leven is Hij verheven boven het tijdelijke.
Een belangrijk werk van de Geest is het zichtbaar maken van het nieuwe leven (Romeinen 8:2 NBG). Hij transformeert gelovigen, zodat ze meer op Jezus gaan lijken om uiteindelijk uit de doden te herrijzen in onsterfelijkheid (1 Korintiërs 15:53,54).
God is trouw in het vervullen van zijn beloften. De Heilige Geest is van die beloften het zegel en de eerste aanbetaling (Efeziërs 1:13).
De Heilige Geest was betrokken bij onze wedergeboorte, waardoor we kinderen van God geworden zijn. Maar Hij is ook de Geest van het Zoonschap (Romeinen 8:15). Dat heeft betrekking op onze geestelijke groei en volwassenheid: we leren onze positie in Christus kennen en nemen verantwoordelijkheid om daarmee in overeenstemming te leven.
Waarheid is in de Bijbel als wat God over Zichzelf en over de mens openbaart. Jezus zei: "Uw Woord is de waarheid" (Johannes 17:17). Jezus zelf wordt ook aangeduid als "de waarheid" (Johannes 14:6), omdat Hij ten volle laat zien, hoe God is. De Geest wordt de Geest van de waarheid genoemd, omdat Hij Christus openbaart en ons de woorden van God verklaart.
De Geest van God is ook de Geest van wijsheid (Efeziërs 1:17), die ons kennis en geestelijk inzicht geeft; die ons Gods wil leert kennen (Kolossenzen 1:8).
In een volgend artikel overdenken we enkele van de symbolen die in de Bijbel gebruikt worden om de aard van het werk van de Heilige Geest te leren kennen.